Begin 2002 kreeg ik de dagboeken van Etty Hillesum van mijn oma met de woorden: 'Ik weet zeker dat je dit mooi zult vinden'.
Een solovoorstelling ruim een jaar later bewees dat oma gelijk had. In mijn ziel geraakt door Etty's eerlijkheid, haar zoeken, haar levenslust, liefde, poezie en wijsheid was meteen duidelijk; ik wilde en moest Etty spelen. Ik besloot om naast Etty ook een vrouw anno nu in de voorstelling te brengen, juist omdat de dagboeken vandaag de dag nog zo belangrijk en inspirerend zijn. Het werd een soort alter ego van mezelf.

Ik was op een bijzondere missie en bezocht alle plekken van Etty Hillesum: Deventer, haar huis in Amsterdam aan het Museumplein (waar de voorstelling in 2003 première ging), Westerbork en ook Auschwitz. Samen met Thomas Verbogt, die de voorstelling ook regisseerde, schreef ik het script. Leoni Jansen gaf artistieke adviezen en Peggy Bonthuis ontwierp het toneelbeeld. De voorstelling inmiddels meer dan 200 keer gespeeld; twee seizoenen door theaters in Nederland en ook in België, Israel, Singapore en op locatie. Binnen diverse trainingen en congressen speelt Julika een aangepaste versie getiteld: Denkend hart.

 Geluidsfragment:

De Luister CD van mijn voorstelling 'Denkend Hart' is bij mij te koop voor 10 euro exclusief verzendkosten.

 

Lees hier het artikel in Open!
Lees hier het artikel in De Verdieping.pdf
Lees hier het artikel in Happinez.pdf
Lees hier het artikel in PSvandeweek.pdf
Lees hier het artikel in De Gelderlander.pdf
Lees hier het artikel in Jonas.pdf
Lees hier het artikel in De Telegraaf.pdf
Lees hier het artikel in De Verdieping.pdf
Lees hier het artikel in Imagine

Bestel het boek bij bol.com

 

Altijd Etty

Etty Hillesum (1914-1943) is honderd jaar na haar geboorte nog altijd een inspiratiebron. Tot op de dag van vandaag zijn lezers geboeid door haar diepgravende proces van zelfonderzoek dat in haar openhartige dagboeken en brieven beschreven staat.

Midden in de donkere oorlogsjaren kon Etty vol liefde in het leven blijven staan.
Ton Jorna en Julika Marijn zijn gegrepen door haar bezielde innerlijke zoektocht en levenslust Midden in de donkere oorlogsjaren kon Etty vol liefde in het leven blijven staan. In Altijd Etty spiegelen zij zich aan Etty en gaan zij in op de grote thema’s uit haar werk, zoals liefde, ‘de moed tot zichzelf’, lijden en God.  

De auteurs laten ook anderen aan het woord die door Etty zijn geïnspireerd. Jean-Jacques Suurmond, Christianne Stotijn, Marjoleine de Vos, Geertje Couwenbergh, Beatrijs Smulders, Chaja Kruijssen, Frank Agricola en Annette van Dijk vertellen wat volgens hen Etty’s spirituele ontwikkeling inhoudt en wat haar gedachtegoed voor hun eigen leven betekend heeft.

Ton Jorna is universitair hoofddocent Geestelijke of existentiële begeleiding aan de Universiteit voor Humanistiek.  

Julika Marijn maakte voor het Etty Hillesum Lyceum in Deventer een korte film over Etty. Regie: Juliette Stevens:

In duizend zoete armen

Twee vrouwen, twee levens. 1942 - 2005. Etty houdt een dagboek bij, Julia sms-t met de buurman. 
Julia is een jonge, dynamische vrouw uit Amsterdam die in aanraking komt met de dagboeken van Etty Hillesum: een levenslustige Joodse vrouw die vol wil leven ten tijde van de Tweede Wereldoorlog.

Hoewel de oorlog gruwelijker wordt slaagt Etty erin om door de verworvenheden van zelfonderzoek, vol overgave en met liefde voor de mensheid in het leven te blijven staan. Vanuit de luxe moderne samenleving, ziet Julia zich geconfronteerd met Etty's leven in oorlogstijd. Julia begint zich door de dagboeken vragen te stellen. Een bezoek aan voormalig kamp Auschwitz, waar Etty 60 jaar geleden is omgekomen, blijkt een sleutel te zijn.

In 'In Duizend zoete armen' speelt Julika Marijn beide personages: twee vrouwen die binnen het decor van hun eigen tijd, op zoek zijn naar zichzelf. Zij worstelen op authentieke en vaak geestige wijze met hun spiritualiteit, talenten en verliefdheid. Dit leidt tot een ontroerende en humoristische solovoorstelling waarin heden en verleden op een eigenwijze manier samen komen.

Wie was Etty Hillesum?

Dat je zoveel kanten hebt en dat het leven zo rijk is en dat je steeds iets nieuws in jezelf ontdekt.' Etty Hillesum

Geboren op 15 januari 1914 in Middelburg en opgegroeid in Deventer begint Etty Hillesum, op 27-jarige leeftijd, haar dagboek in maart 1941. Hiertoe aangespoord door haar grote inspirator; psycholoog en chiroloog Julius Spier. Etty woont in Amsterdam en in haar kamer die uitziet over het Museumplein schrijft zij dagelijks in haar dagboek om 'orde te scheppen in de innerlijke chaos'. Ze zoekt zichzelf en is daarbij genadeloos eerlijk. Met humor en zelfspot neemt zij haar doen en laten onder de loep en schrijft ze net zo openhartig over haar seksualiteit als over haar spiritualiteit.

Haar dagboek beslaat de periode maart 1941 tot half oktober 1942, meer dan anderhalf jaar waarin de oorlog een steeds dwingender plaats gaan innemen. De dagboeken zijn een weergave van haar persoonlijke groei en bevrijding tegen een achtergrond van toenemende bedreiging en jodenvervolging.
Op 15 juli 1942 krijgt Etty een administratief baantje bij de Joodse Raad, een joods comité dat in overleg trad met de Duitsers over wie er wel en wie niet naar Westerbork moest vertrekken. Ze verafschuwt het werk en geeft zich vrijwillig op om als 'sociaal werkster' naar Westerbork te gaan. Ze deelt liever het lijden met haar volk en ziet het ook als een test om staande te blijven binnen deze omstandigheden. Op 30 juli komt ze aan in het kamp op het moment dat het meedogenloze ritme van de deportaties naar Polen zijn begonnen.

Vanuit het kamp schrijft zij tientallen brieven waarin haar persoonlijke ontwikkeling te volgen blijft en ze tevens op indrukwekkende wijze de situatie en het leven in kamp Westerbork beschrijft.
Op 7 september wordt ook Etty naar Auschwitz gedeporteerd. Het Rode Kruis meldt dat zij daar op 30 november 1943 is gestorven.

'Binnenin me zit een heel diepe put en daarin zit God. Soms kan ik erbij, maar meestal liggen er stenen en gruis voor die put. Dan is God begraven, moet hij weer opgegraven worden.'